Czy budynek inspirowany legendą o smoku wawelskim może być zarazem jednym z najlepszych projektów architektonicznych na świecie? Okazuje się, że tak – o nagrodę podczas zbliżającego się World Architecture Festivalu powalczy Dom z Grotą zaprojektowany przez pracownię BXB studio Bogusława Barnasia.
Oczywiście samo nawiązanie do innej, słynnej groty (a właściwie jamy) w Krakowie jest mocno symboliczne – ale i działa na wyobraźnię. Smoka w tej grocie nie znajdziemy, znalazło się jednak miejsce dla endemicznej roślinności. Zresztą, może i smoka uda się dostrzec? Projektując Dom z Grotą, architekci z BXB studio umiejscowili go bowiem na stoku – na tyle wysoko, by z okien wychodzących na północ roztaczał się widok na panoramę dawnej stolicy Polski. I choć sławą Wawelu raczej nie przebije, to o nagrody zdecydowanie ma szansę powalczyć!
O samym projekcie głośno zrobiło się już na początku roku. Wtedy to realizacja powstająca tuż przy Lesie Wolskim zaczęła nabierać kształtów. Zaprojektowany na zamówienie prywatnego inwestora budynek ma liczyć niemal tysiąc metrów kwadratowych powierzchni – trudno będzie go zatem przeoczyć, jednak jego największy wyróżnik znajduje się oczywiście pod nim. Cechują go też nowatorskie rozwiązania w duchu human-centered biophilic design, które łączą funkcjonalność i ekologiczność mające posłużyć dobrobytowi mieszkańców tego budynku.
Skoncentrowany na człowieku
Nowoczesność, funkcjonalność i przyjazność przyrodzie to elementy bilansujące środowisko życia współczesnego człowieka. Nie chodzi zatem jedynie o estetykę czy wydajność energetyczną, ale przede wszystkim o harmonię budującą klimat miejsca, w którym człowiek ma szansę pojednać się z naturą. Właśnie dlatego tak istotnymi elementami tego projektu są – skądinąd nietypowe – tereny zielone: ogród na dachu oraz zielona grota pod domem.
Dom z Grotą nie tylko korzysta w nietypowy sposób z przestrzeni pod budynkiem – on wręcz tę przestrzeń celebruje, prowadząc przez rzeczoną grotę, będącą w istocie nietypową interpretacją tradycyjnej koncepcji portalu – główną drogę do drzwi wejściowych. To też nieoczywisty balast statyczny dla nadwieszonej powyżej brył budynku oraz element systemu wentylacyjnego domu.
Dom zlokalizowany jest na stromym północnym stoku dostępnym z drogi w jego najniższym punkcie. Postanowiliśmy go posadowić możliwie wysoko, tak aby od strony północnej generował panoramiczny widok na Kraków, natomiast od strony południowej bezpośrednio łączył się z sąsiadującym Lasem Wolskim.
– Bogusław Barnaś, BXB studio
Wewnątrz Dom z Grotą jest nieco bardziej standardowy
Część dzienna ma charakter nowoczesnego, modernistycznego, w pełni przeszklonego wnętrza. Piętro formują natomiast przestrzenie mniejszych pomieszczeń, których wnętrza przypominają przytulne chatki przykryte dwuspadowymi sklepieniami dachowymi. Budynek wyposażono w windę i schody, które komunikują nas z poszczególnymi kondygnacjami, również z przestrzenią podziemną, poziomem -1 oraz -2. To tam umiejscowiono strefę fitness, pomieszczenia techniczne oraz halę garażową.
Przestrzeń podziemną zaprojektowano natomiast w taki sposób, aby specjalnie uformowane studnie doświetlające zapewniły dostęp światła dziennego do wszystkich kondygnacjach. Po ukończeniu Dom z Grotą zostanie wyposażony w najnowsze systemy inteligentne, które zapewnią mu optymalną wydajność energetyczną zespoloną z naturalnym środowiskiem, geotermię, systemy nawadniania, systemy wykorzystania wody deszczowej, systemy ogrzewania i chłodzenia ściennego, pompy ciepła, naturalną wentylacje, wykorzystanie energii solarnej.
Projekt, który walczy o laury
Ten wyjątkowy budynek to jedyny polski (zaprojektowany przez polskie studio i zlokalizowany w naszym kraju) przedstawiciel wśród czterystu dziewięćdziesięciu pięciu projektów i realizacji, które w ramach trzydziestu trzech kategorii będą konkurować o statuetki podczas World Architecture Festivalu 2023. W innej kategorii o nagrodę powalczy także modernizacja szczecińskiego Teatru Letniego, jednak za jej projekt odpowiada londyńskie studio Flanagan Lawrence.
Oczywiście już sam udział w tak prestiżowej imprezie architektonicznej to bez wątpienia duże wyróżnienie. Wszak mowa o wydarzeniu organizowanym przez koncern EMAP – wydawcę między innymi pisma “Architectural Review”. Co natomiast warte odnotowania, pracownia BXB studio Bogusława Barnasia już po raz kolejny została dostrzeżona przez jury festiwalowe. Czy tym razem zdobędzie nagrodę? Przekonamy się na przełomie listopada i grudnia!
